સિલિકોન વેલીમાં ઝળહળતું ગુજરાતી નામ ધર્મેશ શાહ

અત્યારે ચારેકોર સોશિયલ નેટવર્કિંગ સાઇટ્સની જ વાતો ચાલે છે. દોસ્તો સાથે ગપસપ હોય કે વિવિધ કંપ્નીઓ દ્વારા કરાતું પોતાની પ્રોડક્ટ્સનું માર્કેટિગ હોય, વાત હરીફરીને ટ્વિટર અને ફેસબૂક પર આવીને અટકે છે. આ સાઇટ્સ પર રહેલી સેલિબ્રિટિઝ અને કંપ્નીઓ પોતાના કેટલા લાખ ફાલોઅર્સ છે અને અમુકતમુક સંખ્યામાં ફન છે, એના આંકડા બહાર પાડીને પોતાની પીઠ થાબડતા જોવા મળે છે. ઇન્ટરનેટની દુનિયાનો અક્સ-રે પાડીએ તો ખ્યાલ આવે છે કે તેના પર કોઈ ચોક્કસ સાઇટની પોપ્યુલારિટી કેવીક છે, ટ્રાફિકની બાબતમાં અને વબ વર્લ્ડની અન્ય સાઇટ્સની સરખામણીમાં કઈ સાઇટનો કેટલામો ક્રમ આવે છે, એવી માહિતી શોધી આપતી એક ‘એલેક્ઝા’ નામે સર્વિસ ચાલે છે. આ જ રીતે ઇન્ટરનેટ પર માર્કેટિગ અને વબ એનાલિસિસ કરી આપતી કંપ્નીઓ પણ ઘણી છે. એમાંની એક છે, ‘હબસ્પાટ’. આ કંપ્નીના સ્થાપક છે મૂળ મુંબઈના 42 વર્ષના યુવા ગુજરાતી આંત્રપ્રેન્યોર ધર્મેશ શાહ.

ટેક્નોલોજીની દુનિયાની સર્વોચ્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ગણાતી મેસેચ્યુસેટ્સ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ આફ ટેક્નોલોજી (એમ. આઈ. ટી.)માંથી પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએશન અને યુનિવર્સિટી આફ અલાબામામાંથી ગ્રેજ્યુએશન કરનારા ધર્મેશ શાહે બોસ્ટનમાં આ કંપ્ની સ્થાપી છે (ધર્મેશ શાહને મળો અહીં : http://twitter.com/dharmesh, www.dharmesh.com). આ અત્યંત તેજસ્વી સાફ્ટવેર આંત્રપ્રેન્યોરે આમ તો દસેક જેટલી કામર્શિયલ સર્વિસીઝ બનાવીને વેચી છે, પરંતુ એને સૌથી વધુ ખ્યાતિ મળી ‘ટ્વિટર ગ્રેડર’ નામે સુવિધા થકી. આ ટ્વિટર ગ્રેડરની મદદથી ટ્વિટર પર તમે કે કોઈ પણ વ્યક્તિ, કંપ્ની કે પ્રોડક્ટ કેટલી પોપ્યુલર છે તેનું માપ કાઢી શકે છે. આપણને સવાલ એ થાય કે આવું માપ કાઢીને આપણે શું કરવાનું છે, રાઇટ? જે કંપ્નીઓને સોશિયલ મીડિયા જગતના સૌથી પાવરફુલ પ્રોફાઇલ શોધીને એડ્સ આપવાની હોય, તેમને પોતાની પ્રોડક્ટ્સનું માર્કેટિગ ક્યાં અને કેવી રીતે કરવું તેનો બરાબર ખ્યાલ મળી જાય છે.

ટ્વિટર ગ્રેડર (http://twitter.grader.com) પર સૌથી પાવરફુલ એક હજાર યુઝર્સ, એક હજાર સ્ત્રીઓ, એક હજાર બ્રાન્ડ્સ અને એક હજાર શહેરોનાં લિસ્ટ આપ્યાં છે. તેમાં ટાપ 100 યુઝર્સમાં એક પણ ભારતીય નામ જોવા મળતું નથી.  ધર્મેશ શાહની આ ગ્રેડર સિસ્ટમમાં જે તે યુઝરના ફાલોઅર્સની સંખ્યા, ફાલોઅર્સ કેવા પાવરફુલ (ઊંચા ગ્રેડવાળા) છે, કેટલી તીવ્રતાથી પોતાનો પ્રોફાઇલ અપડેટ કરે છે-ટ્વિટ મૂકે છે વગેરે પરિબળોથી કોઈ પણ યુઝરનો ગ્રેડ નક્કી થાય છે. એકથી વધુ નવીનતમ કંપ્નીઓના સ્થાપક હોવા છતાં આજે પણ તેઓ સાફ્ટવેરના ક્ષેત્રમાં માથાકૂટિયું ગણાતું ‘કોડિગ’નું (સાફ્ટવેર લખવાનું) કામ કરે છે.

ટેક્નોલોજીની દુનિયામાં ખાસ્સું જાણીતું ગુજરાતી નામ હોવા છતાં આપણને એના વિશે ઝાઝી માહિતી નથી, એટલું જ નહીં, એમણે પોતે પણ પોતાના વિશે ડિટેઇલમાં પોતાની વેબસાઇટ પર માહિતી મૂકી નથી. ટેક્નો-આંત્રપ્રેન્યોરશિપ ઉપરાંત ધર્મેશ ‘આનસ્ટાર્ટઅપ્સ’ નામનો અત્યંત પોપ્યુલર બ્લાગ પણ ચલાવે છે. આંત્રપ્રેન્યોર્સને મહામૂલી અને ઇનોવેટિવ સલાહો આપતો એનો આ બ્લાગ આ પ્રકારના ટાપ ટેન બ્લોગ્સમાં સ્થાન પામે છે. ઇન્ટરનેટની મદદથી આપણું અને આપણી પ્રોડક્ટનું સફળતાપૂર્વક માર્કેટિગ કઈ રીતે કરવું તે માટે ધર્મેશ શાહે ‘ઇનબાઉન્ડ માર્કેટિગ : ગેટ ફાઉન્ડ યુઝિંગ ગૂગલ, સોશિયલ મીડિયા અન્ડ બ્લાગ્સ’ નામે પુસ્તક પણ લખ્યું છે. ધર્મેશ શાહ આંત્રપ્રેન્યોર્સ માટે મદદ‚પ થાય એવાં પ્રવચનો પણ આપે છે.

- જયસુખ જોશી